واکنش ازبکستان به بحران قزاقستان - این دیپلمات

چهارراه آسیا | امنیت | آسیای مرکزی

ازبکستان و ترکمنستان تنها کشورهای آسیای مرکزی بودند که ارتش آنها در نتیجه بحران 2 ژانویه چکمه های خود را در خاک قزاقستان رها نکردند. ترکمنستان یک سیاست خارجی بی‌طرف دارد و ازبکستان یک دکترین نظامی آشکارا درون‌نگر دارد که کاملاً بر امنیت داخلی متمرکز است و هیچ جایی برای اقدام نظامی خارجی ندارد. سایر همسایگان قزاقستان اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) هستند و به این ماموریت کوتاه مدت کمک زیادی کرده اند، اولین ماموریت از زمان تاسیس این سازمان در سال 1992. آنها چندین روز را در آنجا سپری کردند در حالی که مقامات قزاقستان اعلام ثبات کردند و خواستار پایان دادن به آن شدند. ماموریت CSTO.

ازبکستان یک سیاست نظامی منفعل دارد که منع می کند عدم شرکت در ائتلاف های نظامی، پذیرش نیروهای خارجی، استفاده از زور علیه سایر کشورها و یا حتی شرکت در ماموریت های حفظ صلح. با این وجود، قزاقستان و ازبکستان شرکای استراتژیک هستند و قزاقستان شریک تجاری مهمی برای ازبکستان است. سومین بزرگ آن بعد از چین و روسیه

تاشکند وقایع قزاقستان را از نزدیک تماشا کرد و به دور از بی تفاوتی بود. شوکت میرضیایف رئیس جمهور ازبکستان برش مرخصی معمولی یک هفته ای او کوتاه است. تا زمانی که ارتش ازبکستان پا به خاک قزاقستان نگذارد، دیپلماسی ازبکستان در جریان است.

وزارت امور خارجه ازبکستان بیانیه ای صادر کرد در 5 ژانویه به همسایگان قزاقستانی خود ابراز اطمینان کرد که این کشور می تواند بدون دخالت خارجی وضعیت را تثبیت کند. در این بیانیه آمده است: «ما معتقدیم که مردم قزاقستان عزم و اراده کافی برای حفظ درک متقابل، بازگرداندن صلح و ثبات در کشور و حل مشکلات خود دارند.»

مشخص نیست که آیا تاشکند از طریق کانال های دیگر توصیه عملی ارائه کرده است یا خیر، اما وزارت امور خارجه بی طرفانه از قزاقستان "خواهش کرده است" از درخواست کمک خارجی از سازمان پیمان امنیت جمعی اجتناب کند. انگیزه ازبکستان به احتمال زیاد تمایل به عدم گسترش حضور نظامی روسیه در کشور همسایه دیگر بود. مسکو در حال حاضر پایگاه های نظامی در قرقیزستان و تاجیکستان دارد و تاشکند ممکن است نگران باشد که قزاقستان از حضور نظامی موقت روسیه خارج شود.

آیا شما این مقاله را دوست دارید؟ برای اشتراک برای دسترسی کامل اینجا را کلیک کنید. فقط 5 دلار در ماه

همانطور که معلوم شد، وزارت امور خارجه هیچ درکی از اتفاقات میدانی نداشت. چند ساعت پس از این بیانیه، معلوم شد که نیروهای مسلح قزاقستان فاقد "تصمیم برای حل مشکلات خود هستند." اگرچه مشخص نیست دقیقاً چه اتفاقی افتاده است، برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند که نیروهای امنیتی قزاقستان برای حفظ امنیت در آلماتی، به عنوان مثال برای چندین ساعت حساس، کاری انجام نداده‌اند، که شاید نشان دهنده عدم تبعیت از رئیس جمهور فعلی قاسم جومارت توکایف باشد.

الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس که احتمالاً از بیانیه ازبکستان که از قزاقستان خواسته است از ورود نیروهای خارجی به وضعیت جلوگیری کند، آزرده خاطر شده است، به درستی گفته است. گفت ازبکستان باید از وقایع قزاقستان درس بگیرد، در غیر این صورت این کشور بعدی خواهد بود که شاهد چنین تحولی است.

در پاسخ میرضیایف تیک زده است پیشگویی لوکاشنکو به او گفت که کشورش مراقب وضعیت امنیتی منطقه و کشور است و همیشه آماده پاسخگویی به تهدیدات است. «ما از نزدیک وضعیت منطقه و همه تهدیدات امنیتی را زیر نظر داریم. ما قدرت و پتانسیل کافی برای پاسخ مناسب به هر تهدید و ضربه ای داریم.»

بیانیه لوکاشنکو فرصتی برای فشار بر ازبکستان برای پیوستن مجدد به سازمان پیمان امنیت جمعی بود. ازبکستان دو بار از سال 1994 تا 1999 و 2006 تا 2012 عضو این سازمان بوده است.

برای لوکاشنکو، این فرصتی بود تا وجهه روسیه و CSTO را به عنوان تثبیت کننده های منطقه ای مطرح کند و اولین عملیات موفقیت آمیز این سازمان را در 30 سال گذشته جشن بگیرد. بعید است که لوکاشنکو اطلاعات منحصر به فردی در مورد بی ثباتی سیاسی در ازبکستان داشته باشد. پاسخ میرضیایف نشان می دهد که تاشکند بر این باور است که کنترل کامل بر اوضاع داخلی دارد.

از رویدادهای قزاقستان دو نتیجه حاصل می شود. اولاً، تاشکند به شدت با هر گونه اتحاد نظامی در مرز خود مخالف است و بنابراین از بیان مستقیم این موضوع خودداری کرده و به قزاقستان توصیه کرده است که وضعیت را بدون دخالت خارجی تثبیت کند. دوم، برخی از اعضای CSTO حاضرند مشروعیت میرضیایف را زیر سوال ببرند تا ازبکستان را برای پیوستن مجدد به CSTO تحت فشار قرار دهند.