نتایج آخرین نظرسنجی ملی سلامت خانواده (NFHS-5) (20-2019) در هند باعث خوشحالی و در عین حال نگرانی است. این مطالعه نشان می دهد که کشور در حال گذراندن برخی از انتقال های جمعیتی جالب است، اما چالش های توسعه جدی نیز وجود دارد.
NFHS برای اولین بار در سال 1992-1993 انجام شد و یک "مطالعه چند دور" در مقیاس بزرگ است. حدود 0.6 میلیون خانوار نمونه از 707 منطقه در دو مرحله برای NFHS-5 مورد آزمایش قرار گرفتند.
داده های جمع آوری شده در مورد موضوعات مختلف است و اطلاعات جالب و مفیدی در مورد جمعیت هند، انتقال جمعیت، مسائل بهداشتی و رفاه خانواده، تغذیه، توانمندسازی زنان، سلامت باروری، استفاده از روش های پیشگیری از بارداری و غیره ارائه می دهد.
با این حال، جمعیت شناسان ارقام NFHS را با کمی نمک می پذیرند. حجم نمونه بر خلاف سرشماری ملی ده ساله که کل جمعیت کشور را در نظر گرفته است بسیار کوچک است. اما از آنجایی که جمع‌آوری، مقایسه و افشای داده‌های سرشماری بسیار زمان‌بر است، یافته‌های NFHS اطلاعات مفیدی را در مورد آنچه در سرشماری آتی انتظار دارند، در اختیار سیاستمداران قرار می‌دهد.
چهارمین دور NFHS پنج سال پیش در سال 16-2015 برگزار شد.
یک یافته مثبت از مطالعه NFHS-5 (2019-2020) این است که جمعیت هند تثبیت شده است. نرخ باروری کل آن (TFR)، که میانگین تعداد بچه هایی است که یک زن می تواند در طول زندگی خود به دنیا بیاورد، کاهش یافته است - 2.7 در 2005-06 و 2.2 در 2015-16 - اکنون 2 است. کمی پایین تر از سطح جایگزینی 2.1.
نارندرا مودی، نخست وزیر هند در روز استقلال 2019 گفت که هند باید "نگران انفجار جمعیت باشد". وی از دولت ها در سطوح ایالتی و مرکزی خواست تا اقدامات کنترلی را انجام دهند.
بهاراتیا جاناتا (BJP) حاکم هند از مدت ها قبل از اقدامات قوی برای کنترل رشد جمعیت هند حمایت کرده است. در ژوئیه سال جاری، ایالت اوتار پرادش تحت حاکمیت BJP لایحه ای برای کنترل جمعیت ارائه کرد که به موجب آن فردی که بیش از دو فرزند دارد از مشاغل دولتی، ترفیع، یارانه و حق رای محروم می شود. چندین دولت ایالتی دیگر نیز در حال بررسی این اقدام هستند.
کارشناسان جمعیت در اوایل سال 2019 با مودی مخالفت کردند. آنها ادعا کردند که رشد جمعیت هند در حال کاهش است. مطالعه NFHS-5 نظر آنها را تایید کرد. بنیاد جمعیت هند در بیانیه ای گفت: «یافته ها افسانه های مربوط به انفجار جمعیت را در هم می شکند و نشان می دهد که هند باید از اقدامات قهری برای کنترل جمعیت دور شود.
NFHS-5 همچنین نشان می دهد که تعداد زنان در هند بیشتر از مردان است. 1020 زن در هر 1000 مرد در مقایسه با 991 در هر 1000 مرد بر اساس داده های NFHS-4 (16-2015). در حالی که تعداد زنان از مردان بیشتر است، یک پیشرفت جدید هیجان انگیز است، کارشناسان در مورد قابل اعتماد بودن داده ها تردیدهایی را مطرح کرده اند.
به گفته فعال سابو جورج، داده های سرشماری نشان می دهد که در 100 سال گذشته تعداد مردان در هند بیشتر از زنان بوده است. حتی سرشماری سال 2011 می گوید که به ازای هر 1000 مرد تنها 940 زن وجود دارد. جورج می پرسد که چگونه "تغییر شدید" زنان برتر از مردان در تنها ده سال رخ داده است؟ او نتایج NFHS-5 را "مشکوک" رد کرد.
نسبت جنسی در هنگام تولد (SRB) در هند از 919 زن به ازای هر 1000 مرد طبق NFHS-4 به 929 زن به 1000 مرد در NFHS-5 بهبود یافته است. با این حال، این توسعه راحتی سرد را فراهم می کند، زیرا SRB در هند کمتر از 952 است، SRB طبیعی توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی.
پایین بودن SRB در هند ممکن است به دلیل تعصبات عمیق دختران باشد. بر خلاف دختران که به دلیل انجام مهریه برای والدین بار اقتصادی محسوب می شوند، پسران ترجیح داده می شوند. خانواده ها تولد پسر را جشن می گیرند، ظاهر دختر مایه عزا است.
اگر در دهه‌های قبل مردم تصمیم می‌گرفتند دختران تازه متولد شده را بکشند، در دسترس بودن فناوری برای شناسایی جنسیت جنین باعث شده بود که زنان برای جلوگیری از تولد دختر، سقط جنین‌های انتخابی جنسی انجام دهند. غربالگری جنسی قبل از تولد در کشور ممنوع است. با این حال، کشتار زنان همچنان ادامه دارد، همانطور که در SRB پایین هند منعکس شده است.
NFHS-5 نشان می دهد که تولدهای سازمانی به طور قابل توجهی از 79 درصد به 89 درصد در سراسر کشور افزایش یافته است. تولدهای نهادی به این معناست که زنان باردار و نوزادان از خدمات درمانی مناسب برخوردار شوند و این امر در ارتقای سلامت مادر و کودک در کشور مشهود است. علاوه بر این، زنان بیشتری سزارین را انتخاب می کنند.
در همین حال، ازدواج کودکان در پنج سال گذشته تنها اندکی کاهش یافته است.
داده های NFHS-5 نشان می دهد که 78.6٪ از زنان دارای حساب بانکی خود هستند در حالی که 53٪ در پنج سال پیش. درصد زنانی که گفته‌اند در تصمیم‌گیری‌های مراقبت‌های بهداشتی و خرید خانواده‌های بزرگ حرفی برای گفتن دارند، از ۷۳.۸ درصد در سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۶ به ۹۲ درصد در سال‌های ۲۰۲۰-۲۱ افزایش یافته است.
اگرچه زنان هندی به نظر می‌رسد در تصمیم‌گیری‌های خانگی حرفی برای گفتن دارند، اما وضعیت آنها در خانواده چندان قطعی نیست و در واقع رو به وخامت است. NFHS-5 نشان می دهد که درصد زنان متاهل در گروه سنی 18 تا 49 سال که خشونت زناشویی را تجربه کرده اند از 20.6 درصد در سال 15-2014 به 44.5 درصد برای NFHS-5 بیش از دو برابر شده است.
نگران کننده است که 30 درصد از زنان مورد بررسی می گویند که شوهرانشان کتک زدن آنها را توجیه می کنند.
نگرش های مردسالارانه و زن ستیز همچنان بر تفکر مردان و زنان هندی تسلط دارد.