پس از بحران قزاقستان، چین نفوذ خود را در آسیای مرکزی دوباره ارزیابی خواهد کرد - دیپلمات

منطق استاندارد تقسیم کار بین مسکو و پکن در آسیای مرکزی این است که روسیه مسئول امنیت و چین مسئول اقتصاد است. با توجه به این روایت می توان ادعا کرد که هیچ یک از نیروها در جریان حوادث ناآرام ماه جاری قزاقستان تلفاتی نداشته اند. گذار از دووموریت (با رئیس جمهور سابق نورسلطان نظربایف به عنوان مرکز قدرت جداگانه) به یک سیستم سیاسی متحد شده حول رئیس جمهور قاسم جومارت توکایف، علاقه قزاقستان به کالاها و سرمایه گذاری چینی را کاهش نخواهد داد. پکن ممکن است تصویر خود را به عنوان یک سرمایه گذار خیرخواه بهبود بخشد، اگر به ترمیم آسیب های ناشی از عوامل خشن کمک کند و به احیای اقتصاد آسیب دیده از COVID-19 کمک کند.

خروج سریع 2030 نیروی اعزامی توسط سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) نباید به این نتیجه برسد که بازی بزرگ سیاسی بدون این بلوک نظامی به رهبری روسیه انجام می شد. نیروهای حافظ صلح CSTO بر بازگرداندن عملکرد تأسیسات استراتژیک متمرکز شدند، بنابراین خدمات ویژه محلی را برای سرکوب ناآرامی آزاد کردند. در عین حال، حضور CSTO نشان می‌دهد که توکایف رهبر ملی است که نزدیک‌ترین متحدان قزاقستان در فضای پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آن را به رسمیت می‌شناسند، بنابراین فضای هرج‌ومرج و ناامنی در میان ارتش، پلیس و سرویس‌های ویژه قزاقستان از بین می‌رود.

بنابراین، روسیه شهرت خود را به عنوان یک "ارائه دهنده امنیت" تقویت کرده است. استقرار نیروهای حافظ صلح به رهبری مسکو نقش مهمی در پایان دادن به خشونت در سراسر کشور داشته است. پیروزی تاکتیکی توکایف در برابر بخشی از طایفه نظربایف بدون مشارکت مسکو اتفاق نیفتاد. بنابراین، نقش روسیه را می‌توان به‌عنوان ضامن گذار داخلی به نخبگان به‌طور گسترده‌تر درک کرد.

اما آیا این بدان معناست که چین و روسیه باید از یکدیگر راضی باشند؟ آیا نتیجه مطلوب حاکی از تشدید توافق بین چین و روسیه است؟ پاسخ به این سؤالات دشوار است، زیرا فقط روسیه در رویدادهای اخیر شرکت فعال داشته است. چین رویکرد انتظار و دید را در پیش گرفته است. مشکل این است که آیا پکن نقش مشابهی را در آینده خواهد پذیرفت.

فروپاشی سریع یک دستگاه دولتی قوی خارجی، که طی آن مجریان قانون در عرض چند دقیقه از خیابان‌های آلماتی ناپدید شدند، خطراتی را که چین ممکن است برای سایر کشورهای آسیای مرکزی با آن مواجه شود، نشان می‌دهد. تقسیم امنیت و تجارت خودسرانه است. اعتراضات موجه اقتصادی در قزاقستان با مناقشات نخبگان و مشکلات گسترده در نظام سیاسی آمیخته بود. هم بحران قزاقستان و هم حل و فصل آن عمدتاً در جریان سیاست نخبگان قرار دارد، جایی که چین به نظر یک خارجی است.

آیا شما این مقاله را دوست دارید؟ برای اشتراک برای دسترسی کامل اینجا را کلیک کنید. فقط 5 دلار در ماه

سیاست طولانی مدت عدم مداخله پکن و همچنین این باور که حضور اقتصادی باثبات به طور خودکار به تصویر مطلوب و افزایش صدای در سیاست محلی منجر می شود، برخی از دلایلی است که چین با یک نقش سیاسی محدود دست و پنجه نرم می کند. با رشد چین، استراتژی ممکن است تغییر کند. با این حال، عملیات نفوذ نمی تواند بلافاصله توسط منابع دیپلماتیک، اطلاعاتی و کارشناسی پشتیبانی شود.

اخیراً، بسیاری از گرایش‌ها در سیاست منطقه‌ای - از روابط رو به رشد لیتوانی با تایوان گرفته تا تحولات جاری در قزاقستان - در پکن تنها از منظر تقابل جهانی با واشنگتن نگریسته می‌شود. این به شدت تصویر زمین را مبهم می کند و قاب چین را خالی از جزئیات کلیدی می کند. بنابراین، پویایی سیاسی می تواند به شدت مخدوش شود و پکن را به سمت اشتباهات سوق دهد و از نظر سیاسی آسیب پذیر بماند.

پیام شفاهی شی جین پینگ به توکایف تنها یک روز پس از آغاز عملیات نظامیان تحت رهبری روسیه در قزاقستان منتشر شد. اعتقاد بر این است که پکن این شکل از ارتباط را در تلاش برای دریافت آخرین اطلاعات در مورد تغییرات در بالا، به طور ایده آل از خود توکایف، انتخاب کرده است. اما در میان یک وضعیت پرتنش، ژانگ شیائو سفیر چین تنها با مختار تیلوبردی، سرپرست وزارت امور خارجه قزاقستان، شاید کمتر از حد انتظار پکن ملاقات کرد.

اطلاعیه شی در مورد عملیات CSTO سکوت کرد. با این حال، شامل انتقاد از انقلاب های رنگی و سخنان تند علیه هر نیرویی بود که می خواهد "دوستی چین و قزاقستان را تضعیف کند و همکاری بین دو کشور را مختل کند." مورد دوم بسیار عجیب است، زیرا انگیزه های ضد چینی، اگرچه بدون شک در افکار عمومی قزاقستان وجود دارد، اما در تظاهرات ژانویه عملاً هیچ عاملی نبود.

به گفته کارشناسان داخلی، در دو سال گذشته، دیپلمات های چینی در آسیای مرکزی بیشتر در مورد نقش سازمان های غیردولتی و اهرم های نفوذ آمریکا و ترکیه در فرآیندهای سیاسی سؤال کرده اند. علاوه بر این سوگیری سیاسی عمومی، درک ضعیف چین از تغییرات داخلی قدرت در قزاقستان مشهود است. این را می توان تا حدی با دسترسی محدود به اطلاعات دست اول توضیح داد. از آغاز همه‌گیری، دیپلمات‌های چینی خود را در یک ساختمان دیپلماتیک با حداقل تماس‌های خارجی حبس کرده‌اند. علاوه بر این، امکان برقراری ارتباط با کارشناسان تحت تأثیر دستگیری و محاکمه کنستانتین سیرویژکین، سین شناس برجسته قزاق، که متهم به افشای اطلاعات طبقه بندی شده به چین بود، قرار گرفت.

همانطور که تماس‌های من در قزاقستان نشان می‌دهد، کارکنان سفارت چین اغلب ترجیح می‌دهند با شخصیت‌های وفاداری که فقط روایت چینی را منعکس می‌کنند، ارتباط برقرار کنند، اما اطلاعاتی درباره وضعیت واقعی کشورشان ارائه نمی‌دهند. می توان فرض کرد که تلگراف هایی در مورد اثربخشی قدرت نرم چین به پکن ارسال شده است و تظاهرات تصادفی ضد چینی صرفاً به مداخله آمریکا نسبت داده شده است.

بنابراین قابل پیش‌بینی بود که واکنش چین به ناآرامی‌های اخیر در قزاقستان واکنشی بود، از سرعت سریع رویدادها عقب‌تر بود و مطمئناً کمتر از روسیه آگاه بود. این بحران این واقعیت را برجسته کرد که برخلاف روسیه، با روابط قوی و طولانی مدتش با نخبگان سیاسی، نظامی و تجاری، چین در خلاء اطلاعاتی خاصی در قزاقستان باقی می ماند و پکن را از پیش بینی نیرو در کشوری که با آن مشترک است ناتوان می کند. یک مرز 1782 کیلومتر.

در همین حال، بی ثباتی سیاسی به دلیل نامشخص بودن روند اصلاحاتی که توکایف اکنون انجام خواهد داد و همچنین نحوه ادامه مذاکرات با اطرافیان نظربایف همچنان باقی است. روسیه مطمئناً می تواند اطلاعات حساسی داشته باشد که به آن در آسیای مرکزی برتری می دهد. با این حال، به سختی می توان انتظار داشت که مسکو این اطلاعات را با چین به اشتراک بگذارد، به خصوص اگر از طریق تماس های سطح بالا به دست آمده باشد.

یکی از زمینه های نگرانی بزرگ برای چین، تقویت روابط قزاقستان با کشورهای ترک است و این بردار سیاست خارجی تنها تشدید خواهد شد. در جریان بحران، نشست مجازی فوق العاده سازمان کشورهای ترک با حضور توکایف برگزار شد. به همین دلیل است که شی جین پینگ در حال بررسی این موضوع است که چگونه پکن باید توانایی های دیپلماتیک خود را در منطقه تقویت کند و از جمله عوامل سین ​​کیانگ را در نظر بگیرد.

موارد زیادی در تاریخ دیپلماسی چین وجود دارد که در آن اطلاعات پراکنده یا سوگیری سیاسی متعاقباً منجر به شرمندگی پکن شده است. به عنوان مثال، در جریان کودتای کودتا در اتحاد جماهیر شوروی در اوت 1991، سفیر چین، یو هونگلیانگ، تنها عضو هیئت دیپلماتیک بود که رسماً از گنادی یانایف، رئیس جمهور موقت کرملین دیدن کرد و از او و گروه ضد گورباچف ​​حمایت کرد. بلافاصله پس از امضای قراردادهای بلووژسکایا در 8 دسامبر 1991، که نشان دهنده پایان رسمی اتحاد جماهیر شوروی بود، لی پنگ، نخست وزیر چین، وضعیت را به عنوان "آشوب و فروپاشی بزرگ" توصیف کرد که بدون "مداخله خارجی" اتفاق نیفتاد. ”

آیا شما این مقاله را دوست دارید؟ برای اشتراک برای دسترسی کامل اینجا را کلیک کنید. فقط 5 دلار در ماه

در واقع، اکنون که چین 30 سال روابط دیپلماتیک با کشورهای پس از شوروی را جشن می گیرد، پکن به خاطر نمی آورد که این روابط نتیجه یک توطئه خارجی است. با این حال، با توجه به محیط بین المللی پیچیده تر، ناگزیر این سوال مطرح می شود که آیا پکن پاسخ مناسبی به "آشوب بزرگ" جدید دارد یا خیر. از این منظر، ممکن است هم میل به هم افزایی بیشتر و هم حسادت پنهان در روابط چین با روسیه وجود داشته باشد.

رویدادهای اخیر در قزاقستان بحث های عمیقی را در محافل کارشناسان چینی برانگیخته است. یکی از بهترین و آگاه ترین تحلیل گران، اظهارات فردریش انگلس در مورد سیاست روسیه امپراتوری را نقل می کند: . تصور کنید که چنین دیپلمات روسی با تحقیر به غرب "فرهنگی" می نگرد."

یوان پنگ، رئیس مؤسسه روابط بین‌الملل معاصر چین (CICIR) که قبلاً درباره سیاست در دوران پس از کووید-19 نوشت، بر توانایی روسیه برای استفاده از هرج و مرج برای توسعه استراتژی برای اقدامات آینده تأکید کرد. از اینجا می توان نتیجه گرفت که چین هنوز از چنین مهارت ها یا ابزار مناسبی برخوردار نیست.

به هر حال، واضح است که در عصر دگرگونی جهانی، تقسیم کار چین و روسیه در آسیای مرکزی و تقسیم امنیت و منافع اقتصادی منسوخ شده است. این به معنای قطع روابط چین و روسیه نیست. تصویر کلی، با نیم‌خط‌های فراوان، مسکو و پکن را وادار می‌کند تا به دنبال مدل جدیدی از تعامل باشند و در برخی موارد، مستقل عمل کنند.