در بحبوحه تنش ها با ترکیه، چین مسئله کرد دیپلمات را به خطر انداخته است

روابط چین و ترکیه از سال 1971 پر از فراز و نشیب بوده است. علاوه بر برخی مسائل ساختاری تجاری، به نظر می رسد مسئله اویغور حل نشدنی ترین مشکلی است که بین چین و ترکیه وجود دارد.

موضوع اویغور باعث تنش های سیاسی مکرر بین دو کشور شده است. در ترکیه یک دیاسپورای بزرگ اویغور وجود دارد و احساسات ملی گرایانه ترک به گروه قومی اویغور گسترش می یابد. در همین حال، چین به شدت نسبت به هر نشانه ای از احساسات جدایی طلبانه ناشی از اویغورها، از جمله درخواست برای هویت قومی فراملی، حساس است.

روابط چین و ترکیه بین سالهای 1990 تا 2000 پس از فعالیت ضد چینی اویغورها در دهه 1980 به حالت تعلیق درآمد. روابط دوجانبه با به قدرت رسیدن حزب عدالت و آزادی قوت گرفت، اما روابط مجدداً به دلیل شورش در ارومچی که در سال 2009 شروع شد، به شدت تضعیف شد. ترکیه به سرکوب های بعدی واکنش بسیار تندی نشان داد و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر، این رویدادها را جنون توصیف کرد. مقامات چینی که از لفاظی های اردوغان ناراضی بودند، روابط خود را با ترکیه قطع کردند.

با این حال، روابط چین و ترکیه به زودی دوباره شروع به شکوفایی کرد. با وجود برخی ناکامی ها، سال های 2010-2018 را می توان سال های طلایی این رابطه نامید. تلاش برای کودتا در سال 2016 و حمایت ایالات متحده از شبه نظامیان کرد در سوریه، YPG، ترکیه را به مدار روسیه و چین سوق داد. با نزدیک شدن ترکیه به جبهه چین و روسیه در این دوره، روابط آنکارا با چین شاید بهترین روابط تاریخ بود. این کشورها دیدارهای دیپلماتیک در سطوح عالی را مبادله کردند و موافقت نامه های اقتصادی، فرهنگی و آموزشی امضا کردند. تا سال 2018، تعداد شرکت های چینی فعال در ترکیه از 1000 شرکت فراتر رفته است.

علاوه بر این، ترکیه شریک استراتژیک چین در اجرای طرح یک کمربند، یک جاده چین (BRI) است. آنکارا حمایت خود را از این پروژه در هر پلتفرم اعلام کرده است. در ماه می 2017، رئیس جمهور اردوغان در مجمع یک کمربند، یک جاده که در پکن با مقامات ارشد دولتی برگزار شد، شرکت کرد. رئیس جمهور به چین اطمینان داد که ترکیه آماده هر گونه حمایت از BRI است.

آیا شما این مقاله را دوست دارید؟ برای اشتراک برای دسترسی کامل اینجا را کلیک کنید. فقط 5 دلار در ماه

اما دوستی دو ملت ادامه پیدا نکرد. روابط چین و ترکیه دوباره در سال 2019 تیره شد. گزارش هایی وجود داشت مبنی بر اینکه عبدالرحیم هییت شاعر مشهور اویغور در 9 فوریه 2019 در یک اردوگاه چینی درگذشت. وزارت خارجه ترکیه با صدور بیانیه ای تند چین را محکوم کرد و خشم ترکیه را آرام کرد. افکار عمومی. . اما وزارت خارجه ترکیه زمانی که چین ویدئویی منتشر کرد که در آن شاعر مسلمان روز بعد هنوز زنده است، در شرایط سختی قرار گرفت.

این حادثه نیز مانند نشریات قبلی به فراموشی سپرده شد و روابط دو کشور به سرعت بهبود یافت. با وجود همه این اختلافات، مقامات چینی از اظهارات کنایه آمیز خودداری کردند و سعی کردند در مسائل حساس ترکیه دخالت نکنند. با این حال، آنچه در ماه‌های پایانی سال 2021 اتفاق افتاد، چین را وادار کرد رویکرد متفاوتی در پیش بگیرد. برای اولین بار، چین اکنون به موضوعاتی می پردازد که ممکن است ترکیه با آنها راحت نباشد - به ویژه مسئله کردها.

رویکرد جدید پکن در حالی است که ترکیه اخیراً اقداماتی را برای انتقاد از چین انجام داده است. در 22 اکتبر، 43 کشور، از جمله ترکیه، از چین خواستند تا "احترام کامل به حاکمیت قانون" را در رابطه با جامعه مسلمان اویغور در سین کیانگ تضمین کند. این اولین بار بود که ترکیه از چنین فراخوانی حمایت کرد. این اقدام چین را تحریک کرد.

سپس در 12 نوامبر شورای ترک در استانبول تشکیل شد و نام خود را به سازمان کشورهای ترک تغییر داد. این کنوانسیون باعث تنش های سیاسی در چین شده است که حدود 10 میلیون اویغور در آن زندگی می کنند. تاریخ تأسیس سازمان کشورهای ترکیه بسیار مهم بود - شاید این مشکل اصلی بود که چین را نگران کرد. اولین جمهوری ترکستان شرقی، شامل بخشی از منطقه خودمختار اویغور سین کیانگ امروزی، در 12 نوامبر 1933 تأسیس شد. دومی در 12 نوامبر 1944 تأسیس شد. در نتیجه، اعلامیه سازمان کشورهای ترک در همان تاریخ سؤالات زیادی را در مورد انگیزه مقامات ترکیه ایجاد کرد. تصادفی بود یا این تاریخ عمدا انتخاب شد؟

اقدامات بعدی توسط سیاستمداران ارشد در آنکارا نشان داد که این تاریخ در واقع انگیزه سیاسی داشته است. اردوغان و دولت باهچلی، رئیس حزب جنبش ملی (MHP) در دیدار 17 نوامبر خود با نقشه ای از جهان ترکیه جلوی دوربین ها گرفتند. این نقشه شامل منطقه سین کیانگ، زادگاه اویغورها بود.

این حوادث چین را وادار کرده است تا علیه ترکیه روی بیاورد. ژنرال شوانگ، معاون نماینده دائم چین در سازمان ملل، ترکیه را به نقض حقوق بشر در سوریه متهم کرد. باند اقدامات ترکیه در شمال شرق سوریه را غیرقانونی توصیف کرد. وی گفت: از زمانی که ترکیه به طور غیرقانونی به شمال شرق سوریه حمله کرده است، به طور منظم آب ایستگاه آب الوک را قطع کرده است. اختلاف شدیدی بین گنگ و فرستاده ترکیه فریدون سینیرلی اوغلو درگرفت.

سینیرلی اوغلو در پاسخ به این اتهامات گفت که ترکیه از کسانی که حقوق بشر بین المللی و قوانین بشردوستانه را نقض می کنند، درس نخواهد گرفت. وی افزود: «پ‌ک‌ک/ای‌پی‌جی و هم رژیم سوریه بارها از این موضوع در ایستگاه آب الوک برای اهداف غیر صادقانه خود سوء استفاده کرده‌اند».

دندان ها ادامه دادند. اردوغان ترکیه در 24 نوامبر یک بیانیه جسورانه به سازمان همکاری اسلامی داد. وی گفت: ما با حساسیت زیادی وضعیت اویغورها و سایر اقلیت های مسلمان در چین را رصد می کنیم. انتظار ما این است که سازمان همکاری اسلامی مطابق با اهداف اساسی خود نسبت به اویغورها حساس باشد.»

مقامات پکن پاسخ دادند. یک روز بعد، گنگ شوانگ از عملیات هوایی ترکیه در عراق در سازمان ملل انتقاد کرد و گفت غیرنظامیان در این حملات هوایی کشته شده اند. باند همچنین خواستار احترام به حاکمیت عراق شد.

پس از اظهارات ترکیه در مورد وضعیت اویغورها، چین با تمرکز بر مناطق کردنشین و متهم کردن ترکیه به نقض حقوق بشر در این مناطق واکنش نشان داد. اقدام چین پیام روشنی به ترکیه ارسال کرده است که اگر آنکارا به مداخله آنکارا در موضوع اویغور ادامه دهد، چین تلافی خواهد کرد. راهنمای چین ساده است: اگر آنکارا به انتقاد از چین در مورد اویغور ادامه دهد، پکن اقدامات ترکیه در عراق و سوریه را در دستور کار بین المللی قرار خواهد داد.

آیا شما این مقاله را دوست دارید؟ برای اشتراک برای دسترسی کامل اینجا را کلیک کنید. فقط 5 دلار در ماه

این تحولات سیاسی کنونی نشان می دهد که روابط چین و ترکیه احتمالاً در آینده وارد دوره آشفتگی خواهد شد. به احتمال زیاد، با افزایش حضور چین در خاورمیانه، پکن می تواند به بازیگر مهمی در مسئله کردها تبدیل شود.